سرنوشت غمانگیز شاهنامهء شاه طهماسبی
Abstract
در باب سرمقالهء فصیح«چرا اسلامی!»در شمارهء اخیر ایران نامه1،البته فریاد اعتراض حضرت عالی،ولو آنکه به گوشی نرسد،نالهء حق و حقیقت است.بنده نه فهرست آثاری را که در ژنو به نمایش گذاشتهاند دیدهام نه گزارشی در آن باب خواندهام، تنها از کسی شنیدم که گویا چند برگ از شاهنامهء شاه طهماسبی هم در معرض تماشا قرار داشته است و شاید وصفی که از یک تصویر شاهنامه در مقالهء جناب عالی آمده است مربوط به همین نسخه باشد.حکایت نسخهء شاهنامهء شاه طهماسبی«یکی داستان است پر آب چشم»که همهء ایرانیان باید از آن آگاه باشند.این کتاب را گروهی از بزرگترین نقّاشان و مذهبّان و رنگسازان و خطّاطان و صحّافان و چند دستهء دیگر از صنعتگران ایران صفوی در مدتی بیش از بیست سال برای شاه طهماسب صفوی تهیّه کردند و258 مجلس مینیاتور برای آن ساختند که هرکدام آن یکی از شاهکارهای هنر نقاشی در ایران است و از آن جمله یکی را استادان بزرگ فن،از همانروزگار صفوی گرفته تا امروز، اوج مطلق فن مینیاتور در ایران(و لا بد در عالم)شمردهاند.شروع این کتاب به فرمان شاه اسمعیل صفوی برای اهداء به فرزندش طهماسب بوده و اتمام آن در روزگار سلطنت طهماسب صورت گرفته است.