درباره ترجمه تراژدی سهراب و رستم

Abstract

مترجم شعر بودن،به قول گویندگان خبر در تلویزیون،خود را لای صخره گیر انداختن است. اگر اقبال با مترجم یاری کند و دانشمندی زحمت انداخت گوشه چشمی بر آثارش را به خود دهد چه بسا به سرنوشت پوپ (pope) دچار شود.بنتلی Bently در اشاره‏ای به ترجمه‏ پوپ،که بدون شک یکی از عالیترین ترجمه‏های شعر است،گفته بو«آقای پوپ،این شعر بسیار زیبا است،ولی اسم هومر Homer را بر آن نگذارید.»

در دوران پوپ اگر مترجم ترجمه‏ای جاندار و از نظر زبانی جالب ارائه می‏کرد،می‏توانست‏ انتظار داشته باشد که شاعران دیگر او را تایید کنند،ولی امروزه که سرودن شعر نه هنر بلکه‏ کیمیای اسرار آمیزی زاده الهام بشمار می‏آید،زمانی که نبود اصالت در شعر از نبود استعداد هم گناه بدتری است،مترجم نمی‏تواند انتظار تأیید از سوی شاعران را داشته باشد.اثری‏ که متعلق به دیگری باشد چگونه می‏تواند اصیل به‏شمار آید و اگر خالی از اصالت باشد،به‏ گفته‏ای،چگونه شعر شمرده تواند شد؟در نتیجه،مترجم از دو طرف بازنده است.ادیب به‏ تلاش مترجم در برگرداند مطلب به زبان موردنظر،با علم به کاستی‏هایی که چنین کاری‏ ناگزیر در بردارد،با تردید می‏نگرد و شاعر به ادعای او که نتیجه چنین تلاشی می‏تواند یک‏ کار پرارزش هنری باشد،به تمسخر می‏نگرد.